Tên Việt Nam: Trúc hóa long/ Trúc rồng

Tên khoa hoc: Phyllostachys aurea Carr. Ex. A. et C. Riv.

Chi: Trúc (Phyllostachys)

Trúc hóa long là tre mọc tản, cây cao 2-8 m, đường kính 1-3cm, có màu xanh lá cây khi non và chuyển sang màu vàng khi già. Lóng dài 10-20cm. Vòng thân nhô cao, dưới vòng mo và ở vòng đốt có đai lông hơi trắng sau đen. Thường mỗi đốt thân có hai cành nhỏ bằng nhau và cành xuất hiện ở các đốt phía trên. Bẹ mo dài 12-18cm.

Lá hình ngọn giáo thuôn, đầu và góc lá nhọn, một bên mép thường không có răng sắc. Phiến lá dài 7-14cm, rộng 1,3-1,7cm.

Loài trúc này có đặc điểm nổi bật là các lóng rút ngắn lại, lóng chỉ dài 1-3cm, gốc lóng phình to ra, các đốt không thẳng mà xiên nên trông giống như các vảy rồng, trông lá mắt và hấp dẫn, từ đó có tên là trúc hóa long.

Ra măng vào các tháng 4 đến tháng 6.

Các thông tin cho biết loài ra hoa cả theo chu kỳ và bất thường. Cụm có thể ra hoa đồng loạt ở độ tuổi 15-30 song không chết. Người ta thấy chúng ra hoa đồng loạt ở Nhật vào giai đoạn 1916-1921.

Loài được coi là cây vùng ôn đới và á nhiệt đới, có nguồn gốc từ nam Trung Quốc và Nhật Bản, song cũng được thấy ở Việt Nam và được trồng ở Trung Gia-va (Inđônêxia).

Trúc hóa long là loài tre nhỏ, có thân độc đáo nên có thể trồng làm cảnh và làm hàng mỹ nghệ. Dùng làm cần câu, cán ô, ba-toong, ống điếu và trang trí.

Trúc hóa long chỉ được tìm thấy duy nhất tại xã Vân Tùng (Ngân Sơn, Bắc Cạn) trên độ cao 620 m. Diện tích hiện chỉ còn 1ha với khoảng 20% số thân cây hóa long, còn lại là thân bình thường. Hầu hết các thân cây hóa long đẹp đều đã bị khai thác, chỉ còn lại các thân có đoạn hóa long ngắn cong queo, dáng xấu, v.v. Trúc hóa long mọc thành một đám duy nhất trên sườn núi. Rừng ở đây rất xấu, đất nghèo, chân núi có mạy sao. Trúc hóa long mọc tản, thưa thớt và nhiều năm này có cháy nên bị hư hại nhiều, cây sinh trưởng rất kém.

Đây là nguồn gen rất quý và hiếm, chỉ còn thấy ở duy nhất một điểm, số lượng cây không nhiều, hiện đang bị lửa hại và đào bán thường xuyên. Trên đèo Gió, đôi khi cũng gặp ven đường các cây trúc hóa long được bày bán cho khách thập phương. Tình trạng rất nguy cấp.

Được tìm thấy ở xã Vân Tùng, Huyện Ngân Sơn, Bắc Cạn